Ik: Kun je in het kort je situatie delen?
Zij: Mijn partner is net afgestudeerd, heeft nog geen baan en is dus veel thuis. Ik werk 28u per week en kom dan graag thuis in een netjes en schoon huis. Als dit niet zo is, terwijl ik daar wel om gevraagd heb kan ik zo teleurgesteld en verdrietig zijn als ik thuiskom. Ik raak gefrustreerd en het voelt dan een beetje alsof ik niet belangrijk genoeg ben terwijl hij mij natuurlijk wel belangrijk vindt!
Ik: Mijn eerste vraag aan jou is: je beschreef een situatie, hoe ga je er nu mee om?
Zij: Nu zeg ik dat ik het vervelend vind, wordt ik een beetje chagrijnig en kan ik me ook meer terugtrekken, dus minder praten bv. Als ik echt een drukke dag heb gehad en er zijn bepaalde dingen niet gebeurd die ik wel verwacht had kan ik lang teleurgesteld zijn en haal ik er soms ook meer dingen bij uit onze relatie die eigenlijk niks te maken hebben met het probleem op dat moment.
Ik: Heb je een idee welke behoeften er bij jou zijn in deze situatie?
Zij: Ik denk gehoord worden, dat mijn partner beseft hoe vervelend ik het vind. Maar ik zou het ook van me af willen kunnen zetten en makkelijker schakelen van mijn verwachtingen naar de realiteit.
Ik: Ik stuur je de lijst met behoeften en gevoelens door. Wil je één voor één de behoeften doorlezen, noteren welke je herkend voor jezelf en die doorsturen?
En vervolgens de 3 linkerrijtjes doorlezen en alle gevoelens noteren die je herkent. Wanneer je aan deze situatie denkt.
Zij: Wederkerigheid (wat doen voor elkaar)
Liefde
Begrijpen en begrepen worden
Gevoelens:
Bezorgd
Geraakt
Gevoelig
Ik: Ik neem even je behoefte aan begrijpen en begrepen worden.
Wanneer een behoefte niet vervuld wordt, zit daar een gevoel bij. Gevoel is datgene waardoor ons lichaam communiceert. Gevoel is dus niet iets van ons denken, het zit in ons lichaam.
Vraag aan jou: voor als je even de tijd ervoor kunt nemen en niet afgeleid wordt (even alleen kunt zitten)
Laat eens op je inwerken 'ik word niet begrepen' en observeer vervolgens waar in je lijf je iets voelt. Wil je dat beschrijven en doorgeven aan mij?
Zij: Ik voel verdriet in mn hart maar ook machteloosheid (hoe kan ik ervoor zorgen dat ik wel begrepen wordt?)
Beantwoord dat de vraag een beetje?
Ik: Waar in je lichaam voel je de machteloosheid?
Zij: In mijn hoofd.
Nog even over nagedacht, soort radartjes die heel snel blijven draaien, ik heb dan ook geen goed overzicht meer.
Ik: De behoefte aan begrepen worden zit in jou gekoppeld aan een lichamelijk gevoel in je hoofd. Dat gevoel draagt bij aan gedrag. Gevoel wat niet fijn voelt, wil je systeem zo snel mogelijk weg hebben. Daar kun je onbewust diverse manieren voor hebben. Bijv. gaan nadenken over hoe je ervoor kunt zorgen dat je begrepen wordt. Of bedenken hoe je deze situatie kunt voorkomen of veranderen. Een gevoel echter heeft het nodig om gevoeld te worden, als het ware wordt het dan gehoord en erkent. Niet met woorden, dat is niet de taal van je lichaam, maar met het letterlijk voelen.
Dit is belangrijk om te weten.
Het systeem is dat dus niet gewend, zolang je er niks over weet kun je het ook niet veranderen. Nu je weet wat het gevoel nodig heeft, heb je de mogelijkheid om anders hiermee om te gaan.
Gevoel wat niet fijn aanvoelt bewust toelaten, gaan voelen kan heel naar zijn, zelfs angst geven. Het is belangrijk om te weten dat het gevoel er alleen maar wil zijn, dat je er niet dood aan gaat en dat het na een minuut of paar minuten weer over gaat.
Het is de bedoeling dat je jezelf niet identificeert met het gevoel in je lichaam. Je bent als het ware de waarnemer van je gevoel. Stel je voor, er komt een klein meisje naar je toe, huilend. Je neemt haar op schoot en zegt, huil maar meisje. Je hebt het vertrouwen dat het huilen vanzelf stopt, daarna kun je eventueel praten maar voor dat moment heeft het kind het nodig dat het huilen er mag zijn en jij daarbij aanwezig bent. Stel je voor dat je gaat meehuilen met dat meisje, hoe zou dat zijn voor haar? Dan bèn je er niet voor haar pijn, dan hebben jullie allebei pijn. Zo is dat ook met gevoel in jezelf. Je laat het toe, terwijl je vanuit je brein bewust bent dat het er wil zijn, dat je dat aankunt.
Nu je dit allemaal hebt gelezen wil ik je vragen om nogmaals tijd en ruimte te nemen om op jezelf in te laten werken 'ik ben machteloos'. (en maak het even heel groot, om zodoende toegang te krijgen tot de opgeslagen pijn in je lichaam, in dit geval in je hoofd)
Wees je ervan bewust dat het gevoel alleen maar er wil zijn, dat je dit gevoel aankunt (ook al kan het heel naar voelen) en observeer in rust wat het gevoel in je lichaam doet. Nodig jezelf uit om het er te laten zijn. Dit kun je doen door letterlijk tegen jezelf te zeggen: kom maar, voel maar wat er zit. Terwijl je denkt 'ik ben machteloos'.
Dit noem ik de voeloefening. Jij observeert wat er gebeurt, er is geen goed of fout hierin. Is dit helder voor je of heb je eerst nog vragen voordat je de voeloefening doet? Dan hoor ik het graag!
Wil je mij laten weten hoe je de voeloefening verlopen is? Wat er in jou gebeurde, wat je ervaarde?
Zij: Is helder! Ik ga het nog een x rustig doorlezen en zal de voeloefening doen!
Ik: 👍🏼
Zij: Tijdens de voeloefening kwamen er tranen naar boven. Een verdrietig gevoel als ik eraan denk machteloos te zijn. Er kwam naar boven hoe ik het liefst iedereen help, mijn huis openstel voor mensen die dat niet hebben zodat ik wat kan doen voor die mensen.
Het voelde bijna alsof mijn hoofd een beetje blokkeerde bij het idee van machteloos zijn.
Ik: Heb je het idee dat je het verdriet en die blokkade in je hoofd de ruimte hebt kunnen geven? Met andere woorden, dat je je er niet tegen hebt verzet, maar het gewoon er liet zijn.
Als je nu opnieuw op je in laat werken 'ik ben machteloos', hoe voelt dat nu? Wat komt er nu naar boven? Of blijft het nu rustig in je?
Zij: Ik heb het denk ik wel de ruimte kunnen geven maar heb wel snel dat ik denk, ohja dat voelde vervelend.
En er dan dus toch met een niet zo fijn gevoel aan terug denk. Dit heb ik vaker gehad toen ik een paar maanden.
Niet zo lekker in mijn vel zat, als ik dan een jaar later daaraan herinnerd werd. Voelde ik weer het verdriet uit die tijd terugkomen.
Ik denk dat ik dan dus toch het gevoel er niet genoeg heb laten zijn of in ieder geval niet goed heb afgesloten oid. Is mijn eigen analyse ;)
Ik: Dat denken 'oh ja dat voelt vervelend', kan er voor zorgen dat je je identificeert met de pijn.
Je kunt op twee verschillende manieren pijn ondergaan/ervaren.
Even een oefening om het te ervaren:
Knijp je ogen stijf dicht, trek je schouders omhoog en doe even alsof je heel bang bent.
Voel hoe dat voelt en onthoudt dat.
Als je dat gedaan hebt, laat het even weten, dan geef ik de volgende oefening door.
Zij: Ik heb dan het gevoel dat mijn hart sneller gaat kloppen en ga me dus ook echt een beetje bang voelen.
Ik: Okee. Vervolgens trek je je schouders op, houdt je je ogen gewoon open en stel je voor dat je bang bent. Hoe voelt dat in vergelijking met de eerste oefening?
Zij: Veel rustiger, ik zie wat er om mij heen is en heb dus geen reden om bang te zijn...
Ik: Hiermee probeer ik je te laten ervaren dat je op verschillende manieren je lijf kunt voelen. 1, je schouders trekken op en daarbij is je hoofd ook gespannen door je ogen die stijf dicht geknepen worden. 2. Je schouders trekken op en in je hoofd blijf je rustig.
Ik leg het ook wel uit met het volgende :
Als je in de nacht heftige buikpijn krijgt, kun je angstig worden, kan het je helemaal gaan beheersen. Wat is dit? Zou het iets ernstigs zijn? Het doet zo'n pijn. Ik houd dit niet vol. Etc.
Wanneer je vervolgens de huisarts belt en die zegt aan de hand van wat je vertelt bijv: ik denk dat je iets verkeerds hebt gegeten, neem wat paracetamol en kijk morgen even of je nog pijn hebt.
Dan kan het zijn dat je nog dezelfde pijn ervaart, maar niet meer zo bang bent. Je bent gerust gesteld. Ook al doet het nog erg zeer.
Zie/merk je het verschil?
Zo kun je ook emotionele pijn in je lijf toelaten, angstig voelen omdat het vervelend voelt, het naar is. En je kunt het toelaten terwijl je tegen jezelf zegt: dit voelt niet fijn en ik kan het aan, het wil graag gehoord worden.
Als het ware net als bij een kind waar je tegen zegt : kom maar, huil maar, ik ben bij je. Dan voelt het én naar én uiteindelijk ook fijner na afloop omdat
het er mocht zijn.
Hoe komt dit bij jou binnen? Wat zijn jouw gedachten hierover?
Zij: Jaa klinkt eigenlijk super logisch allemaal! En een heel goed mooi inzicht. Ik denk wel dat het veel oefenen en doen is voordat het makkelijk gaat. Om op deze manier om te denken zeg maar.
Wel echt blij dit te horen. Ik merk ook bij mezelf dat ik vaak al probeer als ik bv even verdrietig ben het gewoon toe te laten ipv een reden te achterhalen waarom, het verdriet even er gewoon laten zijn zonder oordeel, maar dat is niet altijd even makkelijk.
Ik: Ja klopt, het vraagt oefening. Ik vergelijk dat ook wel met het trainen van spieren bijv. Als een spier weinig tot niet gebruikt is, heeft het tijd nodig voordat die spier sterker wordt en makkelijk te gebruiken is. Het mooie aan oefenen is dat er progressie in zit.
Idd een stukje omdenken, let wel, in combinatie met voelen! Soms gebruiken mensen alleen het denken en wordt er tegen zichzelf gezegd, ja je voelt je machteloos, dat mag.
Maar dan krijgt jet gevoel niet de aandacht en ruimte die het nodig heeft, dan wordt het lichaam alleen gehoord dmv woorden en niet dmv voelen. Terwijl voelen de taal is van het lichaam.
Vergelijk het weer met een kind wat verdrietig is en waar ik tegen zeg: ja je bent verdrietig, zonder dat ik dat kind even vasthoud en ruimte geef door bijv
te zeggen, voel maar even, ik houd je vast.
Ja, mooi als er ruimte is om iets er te laten zijn zonder oordeel, zonder dat er een oordeel is. Wel belangrijk om te weten: als er wel een oordeel is, is het vaak dat er een onvervulde behoefte zit. Dus een oordeel is een hele mooie uitnodiging om jezelf te horen in welke behoefte er zit.
Dan hoeven we niet krampachtig te zijn in: ik laat het gevoel toe, heb er wel een oordeel over maar ja, die druk ik maar even weg. Dan kun je soms eerst aandacht geven aan het oordeel, (welke behoefte er achter zit) en daarna pas het gevoel wat er zat aandacht geven.
Is het helder wat ik bedoel? Anders maak ik een voorbeeld. 😊
Zij: Helder maar een voorbeeld zou wel helpen om het nog duidelijker te krijgen denk ik 😅
Ik: Okee!
Stel, ik zie op Instagram iemand die allemaal foto's deelt van haar vakantie. Ik ga zelf niet op vakantie en telkens als ik die mooie plaatjes zie, voel ik irritatie én denk ik bij mezelf: moet ze nou zonodig al die foto's delen?
Ik wil m'n irritatie er laten zijn. Geef dat ruimte en doe niks met m'n oordeel. De volgende dagen dat ik weer mooie vakantiefoto's zie, wordt m'n irritatie groter en m'n oordeel ook.
Wanneer ik eerst m'n oordeel als uitnodiging zie, zoek ik op de lijst met behoeften op welke behoefte er bij mij
achter zit, welke niet wordt vervuld. Ik kom uit bij rust, en avontuur.
Ah, kijk, ik besef dat ik behoefte heb aan rust en avontuur en bij het zien van die vakantiefoto's, komt de boodschap bij mij binnen dat degene die ze deelt, wel rust en avontuur heeft.
Nu ik weet welke onvervulde behoeften ik heb, kan ik mezelf daarin horen. Simpelweg door het te erkennen en te voelen hoe het voelt dat ik geen rust en avontuur ervaar.
Dan is de irritatie eigenlijk een dekmantel voor de pijn die er zit door de onvervulde behoeften.
Dus als ik m'n oordeel negeer, negeer ik ten diepste mezelf.
Zij: Duidelijk! Goed inzicht ook.
Ik: Om nog even terug te komen op de voeloefening met machteloosheid.
Als je er nu aan terugdenkt, wat komt er dan in je op?
Zij: Dat ik die behoefte meer moet leren zien, en die behoefte er zonder oordeel te laten zijn.
Ik: Hoor ik dan de wens om jezelf meer te horen en zien?
Zij: Jaa, wat liever voor mezelf zijn.
Ik: Naast het liefst iedereen helpen, ook liefde voor jezelf. 😊 Ik vertaal liefde ook wel naar aandacht. ❤️
Is het voor jou zo rond wat de situatie betreft?
Zij: Jaa het is helemaal duidelijk. Ik heb een beetje het gevoel dat ik afdwaalde van de situatie af maar het is uiteindelijk allemaal met elkaar verbonden natuurlijk 😊.
Ik: Ja klopt! Het kan verrassend zijn om te merken wat er zit aan behoeften en gevoelens in situaties.
Zij: Ja dat is echt waar!
Ik: Daarom ben ik zo enthousiast en voorstander van om aandacht te hebben voor jezelf. 😊
Dankjewel voor het delen van je situatie, en het meewerken!
Zij: Graag gedaan, was leerzaam 😊.
Ik: ❤️👍🏼 ruimte toegewenst om verder te gaan met oefenen!
