Emoties bij kinderen

Wanneer een kind gevoelens en emoties heeft, gebeurt er iets met het zenuwstelsel. Een kind is nog niet in staat om emoties zelf te reguleren. Daar heeft het een volwassene bij nodig.

Je moet je voorstellen dat wanneer er een emotie is, het lichaam dat ervaart en tijd nodig heeft om die emotie te verwerken.

Wanneer een volwassene dan zegt: stop met huilen, dan moet het kind iets doen waar het lichaam nog niet aan toe is, de emotie is nog niet verwerkt. Het lichaam heeft daar zijn eigen tijd voor. Moet het kind stoppen, dan moet het met zijn hoofd, (het denken) tegen zijn lichaam ingaan. Wat gevolgen heeft voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel.

(En waardoor ze leren dat hun lichaam niet goed reageert, met als gevolg dat we als volwassene compleet over onze grenzen heen gaan, want ja, ons lichaam is niet te vertrouwen hebben we meegekregen, dus ons hoofd moet wel de regie nemen, met verschillende klachten tot gevolg)

Wordt het kind niet gehoord in het gevoel en emotie, dan werkt dat door in het gedrag. Simpelweg omdat het lichaam tijd nodig heeft voor verwerking.

Een voorbeeld: een jongen van 4 en zijn moeder zijn een middag ergens op bezoek en de moeder wil naar huis. Het kind is buiten aan het spelen met andere kinderen. Twee kinderen zijn aan het steppen en op het moment dat de moeder haar kind roept, om te zeggen dat ze zo gaan zegt hij dat hij ook nog wil steppen. Ze geeft aan dat het niet kan, dat hij morgen thuis weer mag steppen. De jongen gaat huilen en zegt 'ik wil ook nog steppen'. Ondertussen is de moeder bezig met het pakken van de tas en jassen. Wanneer ze tegen het jongetje zegt, kom, we gaan naar huis, reageert het jongetje met weerstand. 'ik wil niet naar huis'. De moeder zegt , jawel, we gaan, trek je schoenen aan, het was leuk om hier te zijn, maar nu gaan we naar huis. Kom, trek je schoenen aan. De jongen gaat verder in de weerstand en onder protest helpt de moeder de schoenen aan te doen. Ze voelt wat irritatie, want ze wil gaan en haar kind werkt niet mee.

Wat gebeurt er? Op het moment dat het kind hoort dat ze naar huis gaan, zegt hij nog te willen steppen. Dat kan niet meer krijgt hij te horen. In zijn lichaam komen er gevoelens en emoties naar boven. Hij is verdrietig dat hij niet kan doen wat hij graag wil. (Dat is begrijpelijk. Je wilt iets graag en dat kan niet. Op 4 jarige leeftijd is het nog niet mogelijk om je emoties volledig te reguleren. Daar heb je een volwassene voor nodig.)

Ipv zijn verdriet te erkennen en daar aandacht aan te geven, pakt de moeder haar spullen en zegt opnieuw dat ze naar huis gaan.

Daar is een lichaam van een 4 jarige met emoties die het nog niet zelf kan reguleren. Die emoties werken door. Dat is niet bewust, dat is hoe het lichaam werkt. Het heeft tijd en erkenning nodig. Wanneer het dat niet krijgt, zal dat te merken zijn daarna in het gedrag van het kind. Wanneer we als ouders denken dat het kind bewust tegenwerkt, zullen we geïrriteerd raken en dat gaan uiten naar het kind door bijv te gaan mopperen op het kind. Het naar huis gaan wordt een gedoe. Het jongetje wil zijn schoenen en jas niet aan, wil niet naar de auto lopen, wil niet in de auto etc.

Wanneer we weten hoe het emotionele brein van een kind werkt, kunnen we inhaken daarop. Dat vraagt tijd en aandacht! Willen we dat geven?

Hoe? Om bij het voorbeeld te blijven:

Op het moment dat het jongetje zegt ook nog te willen steppen en begint te huilen als het hoort dat het niet meer kan, maakt de moeder contact met het kind door te zeggen: joh, wou je nog zo graag steppen? Het jongetje knikt huilend ja. De moeder zegt: je bent echt verdrietig hè, dat je niet meer kunt steppen omdat we naar huis gaan. Het jongetje huilt iets harder, waarop de moeder zegt: huil maar lieverd, je mag al het verdriet wat in je buik zit eruit huilen. Na een paar snikken, vraagt de moeder: zit er nog meer verdriet in je buik? Het jongetje kruipt even tegen z'n moeder aan, huilt niet meer. De moeder zegt dat ze haar tas en de spullen gaat pakken en dat hij zijn schoenen aan mag doen. Ze houdt er rekening mee, dat ook al is het huilen gestopt, zijn lijf nog wel even wat verdrietig voelt en wat tijd nodig heeft om weer neutraal of blij te kunnen zijn. Wanneer ze ziet dat hij zijn schoenen heeft gepakt en niet aantrekt, wil ze daar begripvol mee omgaan. Ze loopt naar hem toe en zegt: 'fijn dat je je schoenen hebt gepakt, wil je dat ik je even help met aantrekken? De jongen knikt ja. Als de schoenen aan zijn helpt ze hem zijn jas aan te doen en terwijl ze naar de auto lopen ziet hij een hondje lopen. 'Kijk mama, een hondje!' hoort ze hem opgewekt zeggen. Ze weet, de emotie van verdriet is verwerkt. Zijn lichaampje heeft weer ruimte voor andere dingen. Zonder weerstand stap hij in de auto en kletsen ze over hoe de middag was.

Tot het volgende moment dat er emoties zijn die aandacht en erkenning nodig hebben.😊 

Het is handig om te weten dat als je als volwassene zelf als kind emotioneel niet werd gehoord, je dat alsnog bij jezelf kunt toepassen wanneer je emoties merkt. Net zoals je dat bij je kind toepast. Wanneer je voorbij gaat aan je eigen gevoelens en emoties, worden jouw behoeften aan oa gehoord en gezien worden, erkenning en acceptatie niet ingevuld. Dan is het veel lastiger om je kind te horen en zien. Eerst je eigen zuurstofmasker op, dan van je kind, gaat ook op bij het horen en zien van gevoelens, emoties en behoeften!

Authentiek, uniek

 Authentiek. (Trouw aan je eigen persoonlijkheid)*

Ieder mens is uniek. Van jongs af aan is daar een persoon, met een eigen karakter, eigen persoonlijkheid, eigen smaak. Net als dat er verschil is in auto's qua motor, besturingssysteem etc is dat bij mensen ook het geval.

Voor iemand die meerdere kinderen opvoedt/verzorgt zal het helder zijn dat er verschil zit in hoe elk kind op iets reageert. Waar de ene wat stiller is, praat de ander graag. Waar de ene graag deelt, houdt de ander het liever voor zichzelf. Of dat nou snoepjes zijn of dat het gaat om iets vertellen. Waar de één een tijdlang stil kan zitten, kan de ander niet stil zitten en beweegt continue. Waar de één makkelijk kan kiezen, raakt de ander van slag als er keuze is. 

Het klinkt heel logisch toch? 

Als je dat zo bedenkt en we kijken naar onze opvoeding, kijken we dan per kind hoe het in elkaar steekt en wat het nodig heeft? Of hebben we ideeën wat kinderen moeten of juist niet mogen, hoe ze zich horen te gedragen en houden we dat aan voor elk kind?

Maakt niet uit welke smaakpapillen jij hebt, je moet eten wat de pot schaft. Of je het lekker vindt of niet.

Maakt niet uit dat jouw lijf veel beweging nodig heeft, je moet gewoon een uur stil zitten. In de kerk of op school, of iets korter thuis aan tafel.

Ik noem maar iets hè, dat begrijp je.

Wanneer we volwassen zijn, kunnen we zelf bepalen wat we eten. Kunnen we zelf een beroep kiezen waar we veel moeten zitten omdat het bij ons past. Of juist een beroep waar we veel beweging hebben omdat we er niet aan moeten dénken om de hele dag stil te zitten.

Behoeften en gevoelens. We hebben ze allemaal. Wel is er een verschil per persoon in welke mate ze aanwezig zijn. Hebben we daar oog voor? 

Heb jij daar oog voor? 

Ik zal je eerlijk zeggen, ik had daar eerder geen oog voor. Wist er ook niks van af. Hoe meer ik me daarin verdiepte, hoe meer ik leerde over mezelf en automatisch ook over m'n kinderen. Waar ik eerder kon mopperen over gedrag van mezelf, m'n man of een kind, kan ik er nu anders naar kijken.

Voorbeeld? Ik beslis zelf vrij direct. Ik merk of ik iets wil of niet. Mijn man heeft meer tijd nodig. Hij kan eerst heel enthousiast zijn over iets en het later niks vinden. Of andersom. Ik kon daar slecht tegen. Begreep het ook niet. Ga ik er vanuit dat hij het leuk vindt, spreken we het af en vervolgens gaat het niet door omdat hij het toch niet leuk vindt! Inmiddels weet ik dat wij daarin verschillend zijn geschapen. Het werkt gewoon verschillend in ons!

Dat is niet omdat we dat willen, dat is wat het is. Net zoals onze auto sneller optrekt dan onze camper. En we met onze camper langer over hetzelfde aantal km's rijden dan met onze auto.

Nu ik weet hoe dat werkt, heb ik er geen hinder meer van. Als ik iets wil bespreken, weet ik dat hij niet gelijk de beslissing kan maken waar hij echt bij kan blijven. Dat heeft even tijd nodig. Dat is oké. Toen ik daar achter kwam, zag ik ook dat verschil bij m'n kinderen.  Wauw! Zo bijzonder om daar rekening mee te kunnen houden!

Weet je welk verschil dat maakt? Een verschil van irritatie, boosheid en ruzie, naar rust, vrede en verbinding. 

Authentiek, trouw aan je eigen persoonlijkheid, zoals je bent geschapen door onze Schepper. Mag die persoonlijkheid vanaf babytijd er zijn en blijven? Of zijn er malletjes waar je in moet passen, (ingeschreven)regels waar je aan hoort te voldoen? Zowel voor jezelf als voor je kind. Denk je daar wel eens over?

Wat zijn jouw gedachten als je dit leest?